415 – Klimaatbeleid: de inhaalslag van Nederland in Europa

Op 11 april had de Europese Unie alle duurzame energie voor 2024 verbruikt. Vanaf toen gebruiken we dus alleen nog fossiele energie. Nederland loopt daarop nog wat achter: al op 8 maart was het bij ons Green Energy Day. Gelukkig schuift die datum elk jaar verder op, maar zijn het tempo en de aanpak voldoende? Jaap Jansen en PG Kroeger praten hierover met Heleen de Coninck, hoogleraar klimaatverandering aan de Technische Universiteit Eindhoven en aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Zij was ook hoofdauteur van enkele klimaatrapporten van het Intergovernemental Panel on Climate Change (IPCC) van de Verenigde Naties. En ze is vicevoorzitter van de gloednieuwe Wetenschappelijke Klimaatraad. Olof van der Gaag van de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie praat ook mee. Samen kijken we waar Nederland en Europa staan en wat een nieuw kabinet en de volgende Europese Commissie te doen staat. *** Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie en met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show, net als de broer van Roel Maalderink! Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar [email protected] en wij zoeken contact. Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier *** "Bij de inzet van duurzame energie begon Nederland helemaal achterin het peloton in de EU, maar we schieten naar voren en rijden intussen in de middenmoot," zegt Van der Gaag. De Coninck tekent daarbij aan dat niettemin het tempo omhoog moet, willen we met Europa in 2050 klimaatneutraal zijn. Bovendien wordt steeds duidelijker dat de weg daarheen heel complex is - voor elke maatschappelijke sector – en betrokkenheid vergt van iedereen. Dit vereist van Europa en van Nederland een duidelijke visie. De Coninck ziet bijvoorbeeld hoe de landbouwsector door de vele problemen daar nauwelijks toekomt aan de energietransitie en tegelijkertijd begint te beseffen dat doorgaan op de oude voet geen toekomstperspectief meer heeft. Bij zo'n visie hoort ook een concrete know how wat moet en wat kan. Zo kunnen we energiegebruik verduurzamen en deze ook als geheel verminderen. Dat versnelt de transitie en beperkt de kosten voor burgers en bedrijven. Met – bijvoorbeeld - een planmatige aanpak van buurten met slecht geïsoleerde woningen kun je zo'n visie praktisch heel concreet maken. Omdat het energievraagstuk complex is, moet je elke kans op slimme oplossingen stevig onderzoeken en tegelijkertijd waken voor simplismen van 'quick fixes' vanuit één technisch gedreven oplossingsrichting. Heleen de Coninck laat dit zien bij het idee van 'solar radiation modification': het verminderen van het opwarmingseffect van zonnestralen met spiegels en deeltjes in de lucht. Dat klinkt bijna magisch, maar misschien is de oplossing erger dan de kwaal. Vergelijkbare - vaak ideologisch getoonzette - discussies worden gevoerd over biomassa en kernenergie. Zulke discussies helpen maar weinig. Nederland kan als Europees partner zijn inhaalslag versnellen door lessen te trekken uit wat elders goed gaat. Van Denemarken bij warmtenetten bijvoorbeeld. Maar ook in eigen land lukken sommige dingen verrassend goed – zoals met wind op zee. Overal in de wereld bezorgt het klimaatprobleem hoofdbrekens. De Coninck schetst een beeld van pluspunten maar ook fikse uitdagingen in grote naties als India en China en zeker ook in Afrika. Daarbij moeten westerse landen als Nederland scherp opletten dat zij - bijvoorbeeld bij groene waterstof - niet terugvallen op oude, bijna koloniale handelswijzen. Voor een nieuw kabinet zien Heleen de Coninck en Olof van der Gaag een duidelijke en zelfs aantrekkelijke opdracht. Zorg voor een maximale nadruk op 'concreet leveren'. Meer doen met wat we al in gang hebben gezet en dat ook waar maken. Vermijd daarbij ideologische disputen en neem iedereen mee. *** Verder lezen Brief Klimaatraad aan de informateurs Advies Klimaatraad voor het Klimaatplan Overzicht EU verkiezingsprogramma’s klimaat- & energie-paragrafen *** Verder luisteren 389 - De lange en hobbelige weg naar een klimaatneutraal Nederland 369 - Rob Jetten wil een ideeënstrijd rond het midden en een lossere verhouding tussen Kamer en kabinet 358 - Ligt het ambitieuze klimaat- en energiebeleid op koers? Gesprek met Henri Bontenbal (CDA) 338 - Hoe de stikstofcrisis de energietransitie vertraagt. En: wat intussen wél met sprongen vooruitgaat 244 - Frans Timmermans over klimaatbeleid, geopolitiek en weerbare democratie 106 - Diederik Samsom over het Europese klimaatbeleid en het crisisherstelplan 324 - Nederland loopt vast door tekort aan jongeren met technische opleiding, hoe lossen we dit op? 306 - De gevoelige geopolitieke relatie met China 262 - Waarom India - ook voor Nederland - steeds belangrijker wordt *** Tijdlijn 00:00:00 – Deel 1 00:22:20 – Deel 2 00:49:04 – Deel 3 01:15:00 – Einde  Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.